To, czy jezioro jest czyste, nie zawsze da się ocenić „na oko”. Przejrzysta woda to tylko wierzchołek góry lodowej. Tylko dzięki analizom laboratoryjnym i pracy hydrologów można określić rzeczywistą jakość wód. Badane są m.in. związki chemiczne, poziom tlenu, obecność drobnoustrojów czy skład roślinności wodnej. Na tej podstawie ocenia się tzw. stan ekologiczny jeziora, który pokazuje, jak zbiornik radzi sobie z presją człowieka i zmianami klimatu.

 

 

Wyniki tych analiz są niepokojące – według raportów GIOŚ większość polskich jezior nie spełnia nawet minimalnych standardów dobrego stanu. Przeżyźnienie, zanieczyszczenia rolnicze, masowa turystyka i odpływ ścieków sprawiają, że wiele z nich coraz bardziej odbiega od swojego naturalnego, czystego charakteru. Na szczęście są wyjątki. Miejsca, które mimo upływu lat wciąż zaskakują klarownością i stabilnością ekosystemu. Na podstawie danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska (GIOŚ), portalu wody.gios.gov.pl oraz serwisów ekologicznych, przedstawiamy ranking pięciu najczystszych jezior w Polsce.

 

• Polska to kraj bogaty… w jeziora!

 

 

Polska, dzięki swojemu zróżnicowanemu krajobrazowi oraz polodowcowemu pochodzeniu wielu regionów, jest krajem niezwykle bogatym w jeziora. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w Polsce znajduje się 7081 jezior o powierzchni większej niż 1 hektar, które łącznie zajmują powierzchnię 2813,77 km². To wprawdzie tylko 0,9% powierzchni kraju, ale ma ogromne znaczenie zarówno przyrodnicze, jak i społeczne. Najwięcej jezior znajduje się na północy Polski, zwłaszcza na Pojezierzu Mazurskim, Pojezierzu Pomorskim oraz Pojezierzu Wielkopolsko-Kujawskim, gdzie dominują zbiorniki polodowcowe, często o wyjątkowych walorach krajobrazowych i przyrodniczych.

 

W Polsce jest około 1000 jezior o powierzchni przekraczającej 50 hektarów, jednak tylko niewielka część z nich może poszczycić się I klasą czystości wód. Takie zbiorniki najczęściej znajdują się w rejonach o niskim zaludnieniu, w otoczeniu lasów, rezerwatów i obszarów chronionych. Na przykład Pojezierze Mazurskie, mimo dużego natężenia turystyki, posiada obszary o wyjątkowej czystości, zwłaszcza w mniej dostępnych częściach Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Wskaźnik tzw. jeziorności (udział jezior w ogólnej powierzchni) dla tego regionu sięga aż 4,1%, a lokalnie – nawet 20%. Ale które jeziora w Polsce są najczystsze?

 

1. Jezioro Jasne (woj. warmińsko-mazurskie)

 

 

Jezioro Jasne, nazywane również Jeziorem Czystym, leży na terenie Brodnickiego Parku Krajobrazowego. Jest jednym z najczystszych jezior w Polsce, a jego przejrzystość dochodzi nawet do 15 metrów. Dzięki braku dopływów i odpływów oraz otaczającym je lasom, jezioro zachowuje swoje unikalne warunki. Ze względu na delikatny ekosystem kąpiel jest tutaj zabroniona – miejsce to pełni funkcję rezerwatu przyrody.

 

2. Jezioro Powidzkie (woj. wielkopolskie)

 

 

To największe jezioro w Wielkopolsce i jedno z najczystszych w całym kraju. W 2023 roku jego przejrzystość osiągnęła imponujący wynik 10,38 metra. Akwen leży na terenie Powidzkiego Parku Krajobrazowego i objęty jest strefą ciszy, co znacznie ogranicza działalność motorowodną i sprzyja utrzymaniu wysokiej jakości wody.

 

3. Jezioro Budzisławskie (woj. wielkopolskie)

 

 

Położone w sąsiedztwie jeziora Powidzkiego, Budzisławskie to kolejne czyste i malownicze jezioro o głębokości ponad 35 metrów i przejrzystości wody sięgającej 8 metrów. Jezioro znajduje się w obrębie Powidzkiego Parku Krajobrazowego.

 

4. Jezioro Białe Wigierskie (woj. podlaskie)

 

 

Wchodzące w skład Wigierskiego Parku Narodowego, Jezioro Białe Wigierskie oferuje przejrzystość wód w granicach 4–7 metrów, a światło dociera tutaj nawet 10 metrów w głąb. Akwen zachwyca błękitną barwą wody oraz niezwykle czystym ekosystemem. Jest doskonałym miejscem do obserwacji przyrody.

 

5. Jezioro Hańcza (woj. podlaskie)

 

 

Hańcza to nie tylko najgłębsze jezioro w Polsce (108,5 m), ale również jedno z najczystszych. Położone w Suwalskim Parku Krajobrazowym, jezioro wyróżnia się wyjątkową przejrzystością wody (nawet do 10 metrów), niską zawartością zanieczyszczeń oraz znakomitymi warunkami dla nurków i badaczy przyrody. Brak intensywnego ruchu turystycznego sprawia, że Hańcza zachowuje swój dziewiczy charakter.

 

• Czystość wód to nasza odpowiedzialność

 

Najczystsze jeziora w Polsce to nie tylko miejsca wypoczynku – to barometr naszej odpowiedzialności za środowisko. Korzystajmy z nich mądrze, unikajmy nadmiernej ingerencji w naturalne brzegi. Ich ochrona powinna być priorytetem – zarówno dla instytucji, jak i odwiedzających.

 

Ranking opracowano w oparciu o oficjalne raporty i dane:

• Główny Inspektorat Ochrony Środowiska – jakość wód powierzchniowych: https://wody.gios.gov.pl/pjwp/
• Raporty o stanie środowiska w Polsce (GIOŚ): https://www.gov.pl/web/gios/rok-2024-raporty

 

 

CZYTAJ WIĘCEJ:

 

• Ekstremalny rok dla Europy. Co mówią dane o klimacie?
• Przemilczany kryzys. Zmiana klimatu w środkowej Azji
• Świat bez PKB. Utopia czy konieczność?

Artykuł TOP5 najczystszych jezior w Polsce pochodzi z serwisu Blog – Wszystko w Twoich Rękach.

Artkuł pochodzi ze strony Blog – Wszystko w Twoich Rękach.