Według najnowszych badań prowadzonych przez profesora Milesa Richardsona z University of Derby, poziom ludzkiego połączenia z naturą zmniejszył się o ponad 60 procent od roku 1800. Naukowcy z jego zespołu doszli do tego wniosku, analizując między innymi częstotliwość używania słów związanych z przyrodą w literaturze ostatnich dwóch stuleci.

 

 

Jak możemy przeczytać w The Guardian, spadek ten jest widoczny w kulturze, języku i codziennych zachowaniach. Jako główne przyczyny wskazuje się postępującą urbanizację, utratę bioróżnorodności oraz brak doświadczeń bliskiego kontaktu z naturą w dzieciństwie. Coraz rzadziej przebywamy w otoczeniu dzikiej przyrody, a coraz częściej nasze środowisko to beton, asfalt i ekrany.

 

Richardson podkreśla, że odwrócenie tego trendu wymaga transformacyjnych polityk, takich jak wprowadzenie na szeroką skalę leśnych przedszkoli, zwiększenie dostępnych terenów zielonych w miastach nawet o tysiąc procent czy wspieranie społecznych inicjatyw przyrodniczych. Krótkotrwałe kampanie zachęcające do spacerów czy obserwowania przyrody mogą przynieść pozytywne efekty, ale są zbyt słabe, by zatrzymać wieloletni proces „odłączania się” człowieka od środowiska naturalnego.

 

• Natura jako lekarstwo dla ciała i umysłu

 

Kontakt z naturą to nie tylko kwestia estetyki czy hobby, ale fundamentalny element zdrowia. Badania pokazują, że regularne przebywanie w przyrodzie poprawia funkcje poznawcze, wspiera pracę mózgu, obniża ciśnienie krwi, ułatwia sen i podnosi ogólny dobrostan. Wiele osób doświadcza w naturze wyraźnej poprawy nastroju, spadku poziomu stresu, lęku czy objawów depresyjnych. Co więcej, efekty te pojawiają się nawet wtedy, gdy kontakt jest pośredni, na przykład poprzez widok drzew z okna.

 

Istnieje także hipoteza bioróżnorodności, która zakłada, że kontakt z różnorodnym środowiskiem dostarcza naszemu organizmowi korzystnych mikroorganizmów wspierających odporność. Ich brak, wynikający z życia w sterylnych, sztucznych warunkach, może sprzyjać rozwojowi alergii i chorób autoimmunologicznych. Natura wpływa też na procesy poznawcze poprzez zjawisko opisywane w Attention Restoration Theory. Przebywanie w otoczeniu przyrody, gdzie dominują „łagodne fascynacje” – jak szelest liści czy płynące chmury – pozwala umysłowi odpocząć i odbudować zdolność koncentracji.

• Siła zielonych wspomnień z dzieciństwa

 

Wychowanie w bliskim kontakcie z przyrodą ma długofalowe skutki. Badania wskazują, że dzieci mieszkające w pobliżu terenów zielonych mają nawet o 55 procent mniejsze ryzyko wystąpienia zaburzeń psychicznych w dorosłym życiu. W przypadku dorosłych stały dostęp do natury wiąże się z niższym poziomem lęku i depresji. Niektóre tradycje, jak japońska praktyka Shinrin-yoku, czyli „kąpiel leśna”, pokazują, że obcowanie z przyrodą może zwiększać aktywność komórek odpornościowych, obniżać poziom kortyzolu i poprawiać samopoczucie w zauważalny sposób.

 

Co ciekawe, natura sprzyja też twórczemu myśleniu. Badania wskazują, że krótki spacer w zielonym otoczeniu może zwiększyć kreatywność nawet o 60 procent. To szczególnie istotne w czasach, gdy ludzkość potrzebuje innowacyjnych rozwiązań dla problemów klimatycznych i społecznych.

 

• Powrót do źródeł

 

Obecny spadek więzi z naturą jest realnym zagrożeniem dla naszego zdrowia psychicznego, fizycznego i odpornościowego. W odpowiedzi potrzebujemy działań systemowych: przywracania zieleni w miastach, promowania edukacji terenowej i wspierania programów zdrowia publicznego opartych na kontakcie z przyrodą.

 

To jednak nie tylko zadanie dla władz. Każdy z nas może odbudowywać swoją relację z naturą poprzez codzienne praktyki, takie jak spacery, pielęgnowanie ogrodu, wyprawy w góry czy obserwowanie nieba. Natura jest lekarstwem, które mamy w zasięgu ręki, i naszym sprzymierzeńcem w budowaniu zdrowszego, bardziej zrównoważonego świata.

 

 

CZYTAJ WIĘCEJ:

• Wpływ zmiany klimatu na ekstremalne zjawiska pogodowe
• O podmiotowości, czyli trudny związek człowieka z naturą
• Zero waste – styl życia, który oszczędza pieniądze

 

 

 

Artykuł Coraz dalej od natury, czyli historia zerwanego połączenia pochodzi z serwisu Blog – Wszystko w Twoich Rękach.

Artkuł pochodzi ze strony Blog – Wszystko w Twoich Rękach.