Prezydent Karol Nawrocki ma pomysł, jak obniżyć ceny prądu o jedną trzecią. To bardzo dobry start, ale bardzo zła meta.

„Polacy płacą zbyt wiele za energię elektryczną i jest to niezrozumiałe dla mieszkańców 14 milionów gospodarstw domowych. Zbyt wiele za energię elektryczną płacą wciąż polscy przedsiębiorcy, a te ceny przecież uruchamiają cały krwiobieg gospodarczy państwa polskiego. W takiej sytuacji nie można żyć” – przemawiał Karol Nawrocki, gdy przedstawiał nową inicjatywę ustawodawczą.

Dzięki niej prezydent Polski chce obniżyć ceny prądu dla gospodarstw domowych o 33 proc., co pozwoli zaoszczędzić rodzinom ponad 800 zł rocznie. Firmy mają zaś zaoszczędzić przynajmniej 20 proc.

Kto chce droższego prądu?

Ręka do góry: kto popiera droższy prąd? Osoby, które właśnie podniosły rękę, przegrały wybory, zostały obśmiane przez rodzinę i straciły znajomych. Tańszy prąd jest więc przyjemnym pomysłem, który warto zaproponować: no bo kto się temu sprzeciwi?

Żeby nie było – ja też się temu nie sprzeciwiam. Tak, prąd powinien być tańszy – chociażby po to, by zakup pompy ciepła czy pojazdu elektrycznego stał się bardziej atrakcyjną opcją.

ALE! To nie jest pierwszy i jedyny element układanki.

Inicjatywa Karola Nawrockiego z pewnością zawiera ciekawe propozycje. Uwzględnia chociażby wyeliminowanie niezrozumiałych dla odbiorców kosztów i sfinansowanie  ich m.in. nadmiarowymi zyskami spółek skarbu państwa działających w sektorze energetyki. To słuszne, bo ich rolą nie jest zarabianie jak największych pieniędzy, by potem wypłacać je akcjonariuszom. One działają po to, by dbać o interes obywateli. Kropka.

Czemu ma służyć ETS?

Problem tym, że zdaniem prezydenta koszty tańszego prądu w największym stopniu powinny pokrywać wpływy z ETS. To ta słynna „opłata klimatyczna”, którą duże firmy z emisyjnych branż (jak np. PGE) płacą już od wielu lat. I ta opłata, której przyszłe rozszerzenie na transport indywidualny i ogrzewanie domów wywołuje ostatnio tyle dyskusji (na skutek nacisków m.in. Polski ETS 2 przesunięto z 2027 na 2028 r.).

ETS ma służyć jednak przede wszystkim transformacji energetycznej. Po to pobierane są opłaty, by przyspieszyć tempo wymiany kopciuchów i ocieplenia budynków, rozwijać transport publiczny itp.

ETS w mniejszym stopniu ma pomagać tym, którzy efekty transformacji odczują najbardziej. Powstające dzięki temu programy osłonowe powinny więc wspierać walkę z ubóstwem energetycznym bądź wykluczeniem transportowym.

Obniżenie prądu wszystkim i bez względu na wszystko jest tego zaprzeczeniem. Wygodnym politycznie, przyjemnym dla niewtajemniczonych w szczegóły wyborców, ale zaprzeczeniem.

Jak danie dziecku telefonu

Do tej pory pieniądze z ETS rozpływały się w budżecie państwa i w większości nie wydawano ich zgodnie z celem. Pomysł Nawrockiego trochę by to poprawił.

„Prąd musi być powszechnie tani, aby jego używanie do ogrzewania pompą ciepła i ładowania auta elektrycznego było po prostu tańsze względem kopciucha czy auta spalinowego. Dziś niestety tak nie jest, bo tylko wybrani (1,5 mln prosumentów w domach jednorodzinnych) mają istotnie tańszy prąd. A co z pozostałymi 12-13 mln gospodarstw domowych?” – pyta Michał Hetmański, prezes i współzałożyciel fundacji Instrat.

Jego zdaniem politycy nie wprowadzą ETS2 w życie i nas do niego nie przygotują. „Dlatego alternatywą jest obniżenie ceny prądu” – tłumaczy prezes Instratu, który koncentruje się na transformacji energetycznej.

Bez względu na to, czy ETS2 wejdzie, czy nie, tańszy prąd jest jednak początkiem drogi. To dobry start, ale z pewnością nie jest to dobra meta.

Obniżenie rachunków za prąd powinno iść w parze z projektami nastawionymi na ograniczenie zużywania energii (np. ocieplanie budynków), odchodzenie od paliw kopalnych i elektryfikację wszystkiego, co da się przestawić na prąd.

Jak danie dziecku telefonu

Podchodząc do tego metaforycznie, z pomysłem prezydenta jest trochę jak z wychowaniem dziecka. Czasami wybieramy prostszą opcję i wkładamy mu do ręki telefon. Szybkie rozwiązanie może przynieść ulgę tu i teraz, ale jeżeli wręczanie telefonu będzie głównym środkiem wychowawczym, to długofalowo możemy zaszkodzić.

Nie możemy więc uciekać od wyzwań, czyli transformacji energetycznej. Wymaga to świadomych, długofalowych działań i zaangażowania. To trudniejsze, ale i lepsze dla przyszłości dziecka (obywatela).

Nie wystarczy więc dać dziecku telefon (zapewnić tańszy prąd) i mieć spokój. Trzeba też wykonać rodzicielską robotę (przeprowadzić transformację, wspierając w niej ludzi) i mieć rozwój.

Artykuł Z pomysłem prezydenta na tańszy prąd jest trochę jak z wychowaniem dziecka [OPINIA] pochodzi z serwisu Ziemia na rozdrożu.